Komentarz dra Siwika dla Dziennika Gazety Prawnej na temat udzielania zamówień publicznym lokalnym wykonawcom w czasie pandemii
06.05.2020
W Dzienniku Gazeta Prawna (wydanie nr 87 z 6.05.2020 r.) ukazał się artykuł pt. «Gminy mogą znaleźć odpowiednie narzędzia, by wesprzeć lokalnych przedsiębiorców» autorstwa red. Zofii Jóźwiak z komentarzami dra mec. Roberta Siwika.
"Ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374; ost.zm. poz. 695) wyłącza stosowanie ustawy z 29 stycznia 2004 r. ‒ Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1843; dalej: p.z.p.) do zamówień na usługi lub dostawy niezbędne do przeciwdziałania COVID-19. Takie wyłączenie jest możliwe, jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego. Nie ma też wątpliwości, że stan epidemii i związane z tym obostrzenia uzasadniają powyższe przesłanki. Pytanie jednak, czy przepisy można odnieść do określonego kręgu wykonawców (np. lokalnych).
Tylko z danego regionu
Zdaniem dr. Roberta Siwika, radcy prawnego specjalizującego się w prawie zamówień publicznych, przeciwwskazań, by udzielać zamówień przedsiębiorcom ze swojej gminy, nie ma. – W jednym z projektów zmieniających specustawę pojawił się pomysł dodania artykułu, który nakazywał zamawiającym przy udzielaniu zamówień w celu przeciwdziałania COVID-19 zapewnienie przejrzystości postępowania i równe traktowanie podmiotów. Nie wszedł on jednak w życie – mówi ekspert. Oznacza to, że wskazane wymogi nie muszą być respektowane przez zamawiających przy udzielaniu zamówień na dostawy i usługi w celu przeciwdziałania COVID-19. – Nie ma przeszkód prawnych, by zamówienia takie trafiały np. do wykonawców lokalnych. Nie dojdzie wtedy do naruszenia zasad uczciwej konkurencji czy równego traktowania. Zasady te bowiem, choć są nadrzędne przy udzielaniu zamówień publicznych, nie obowiązują przy wskazanym wyłączeniu stosowania p.z.p. – wyjaśnia Robert Siwik. Dodaje jednak, że kluczowe jest, by udzielanie tych zamówień odnosiło się do wszelkich czynności związanych ze zwalczaniem zakażenia koronawirusem, zapobieganiem jego rozprzestrzeniania się, profilaktyką czy zwalczaniem skutków epidemii, w tym społeczno-gospodarczych. – Nie można wykluczyć, że pod pojęciem tak zdefiniowanego przeciwdziałania COVID-19 będą mieściły się także usługi i dostawy odnoszące się bezpośrednio do zwalczania skutków tej choroby w odniesieniu do chorób współistniejących, czyli podwyższających ryzyko z powodu COVID-19 (np. niewydolność nerek) – tłumaczy nasz rozmówca".